Het is weer even geleden dat ik wat geschreven heb op mijn blog. Ik ben erg druk met mijn werk maar onder tussen ben ik ook met een project bezig dat veel van mijn aandacht op eist. Een van de onderwerpen die daarbij aan bod kwamen was dit onderwerp. De fotometrische code. Wat is het eigenlijk en hoe moet je hem lezen. Verder is hij hij eigenlijk wel relevant bij de overschakeling naar LED.
Wat houd die code nu eigenlijk in en waar vindt je hem. Voordat we er verder wat over kunnen zeggen moeten we eerst kijken hoe deze code in elkaar zit. De code bestaat uit 6 cijfers als volgt:
XXX/XXX
De eerste X staat voor de CRI.
Code CRI bereik
6 57 – 66
7 67 – 76
8 77 – 86
9 87 – 100
De daarop volgende 2 cijfers staan voor de CCT. Het getal moet met 100 vermenigvuldigd worden om de CCT te vinden. Dus voor 2700 K staat 27 vermeld.
Het eerste getal achter de schuine streep staat voor de initiële kleurafwijking. Dit getal is het aantal McAdam ellipsen. Het geeft aan wat de kleur verschillen zijn tussen zelfde bronnen van het zelfde merk en type.
Het tweede getal geeft de kleurbehoud weer. Ook dit getal staat voor het aantal McAdam ellipsen en geeft het verloop aan van verloop van tijd. Dit verloop wordt aangegeven over 25% van de levensduur met een maximum van 6000 h.
Het derde getal geeft het lumen behoud aan. Ook dat is aangeven over een periode van 25% van de levensduur met een maximum van 6000 h.Het getal is als volgt te interpreteren:
Code Lumen behoud
9 ≥ 90%
8 ≥ 80%
7 ≥ 70%
Op TL buizen zie je een deel van de code vaak terug. De leek zal al snel roepen kleur 840 bijvoorbeeld. Dat is dan een CRI van >80 en een kleurtemperatuur van 4000 K. Een koud witte lamp die veelal in kantooromgevingen wordt gebruikt. Maar het is niet kleur 840, en dit geeft meteen al aan waar 1 van de problemen zit.
Voor LED kun je over de code twisten. Kijk eerst naar de CRI, waarom niet gewoon aangeven wat de waarde is. De bandbreedtes zijn behoorlijk en het heeft eigenlijk weinig zin om er een bandbreedte aan te hangen. Ook het lumen behoud en de waarden voor verloop in kleur staan voor een erg korte levensduur als je kijkt naar de levensduur van LED. Er is dus niets tegen het gebruik van deze code echter kun je de vraag stellen in hoeverre die nog valide is. Natuurlijk vanuit normalisatie oogpunt is wel begrijpelijk dat men kiest voor een gelimiteerde levensduur maar voor de praktijk is dat misschien een wat vreemde keuze.
Wat is nu het voordeel van een code? Eigenlijk zie ik enkel het voordeel dat er minder ruimte nodig is op een product om veel gegevens te vermelden. Echter lever je daar wel een stuk voor in en zeker in duidelijkheid wordt eea ingeleverd. Het heeft mijns inziens niet veel voordelen.
Ik ben dan ook benieuwd of deze code zal doorbreken. Ik zie hem nog niet veel gebruikt worden al kan dat natuurlijk nog komen.
Jacob